Kieliszki do wina - trudny wybór?

Kieliszki do wina - trudny wybór? Nic bardziej mylnego. 

Wybór kieliszków do wina stanowi nie lada wyzwanie. Przyczyną jest różnorodność rodzajów tego trunku. Od win czerwonych, często tych wytrawnych, przez wina białe, o różnym poziomie słodkości, do win różowych, będących winami pośrednimi. Nie wolno zapomnieć także o winie musującym. Do każdego z wyżej wymienionych rodzajów alkoholu powinniśmy dobrać jak najlepiej dopasowane kieliszki by móc w pełni uwolnić jego aromat.

Odrobina historii

Winorośl jako roślina wywodzi się z okolic Kaukazu natomiast pierwsze, jednoznaczne dowody wskazujące na celową produkcję wina pochodzą ze starożytnego Egiptu, sprzed trzech tysięcy lat przed naszą erą. Uprawa winorośli szybko objęła tereny wokół Morza Śródziemnomorskiego oraz w późniejszym okresie Niemcy, Francję oraz Hiszpanię. Wino szybko stało się jednym z najpopularniejszych alkoholi w Europie. Choć początkowo zarezerwowane było dla kapłanów jako mszalne, jego popularność rosła coraz szybciej. Wkrótce stało się ulubionym napojem królów. Stąd też wyjątkowa forma jego podawania. Zanim jednak na naszych stołach zagościły wytworne, szklane kieliszki, wśród miłośników wina popularnym przyrządem było tak zwane tastevin (z angielskiego “smak wina”). Kształtem naczynie przypomina filiżankę ze srebrnym pierścieniem - uchwytem na palec, oraz podpórką nad tymże uchwytem. Jego nietypowy kształt pozwał na elegancką degustację każdego rodzaju wina.

Dlaczego kieliszki mają różne kształty

Kształt kieliszka bezpośrednio związany jest z rodzajem wina, do którego został zaprojektowany. Z tego powodu warto wzbogacić swój domowy barek o różne rodzaje szkła. Pomogą one wydobyć z wina aromat oraz uczynią toasty jeszcze przyjemniejszymi. Znając swój gust możemy dobrać kieliszki właściwe względem naszych upodobań.

Wszystkie z nich jednak mają kilka wspólnych cech, które są niezwykle istotne:

• Podstawowym elementem budowy kieliszka jest długa nóżka. Jej rozmiar jest niezwykle istotny z dwóch względów. Po pierwsze, przy degustacji powinniśmy czuć tylko zapach wina, więc skóra dłoni powinna być możliwie daleko od szczytu kieliszka. Po drugie, dłonią nie powinniśmy ogrzewać trunku, toteż kieliszek trzymamy zawsze za stopkę.

• Kształtem kieliszek powinien przypominać tulipan, zwężać się ku górze. Pozwala to uwolnić winu swój aromat, oraz utrzymuje go w środku. Jednocześnie powinien być na tyle szeroki żeby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza w środku.

• Wysoka czasza pozwala nam na wstrząśnięcie wina, jeśli wymaga zmieszania.

• Istotnym elementem jest samo szkło (lub kryształ), z którego wykonane jest naczynie. Powinno być cienkie oraz przejrzyste, żeby ułatwić obserwację odcieni wina.

Wina powinniśmy zawsze nalewać nie więcej niż pół kieliszka. Najbardziej optymalna ilość alkoholu, pozwalająca uwolnić w pełni wszystkie aromaty to ⅓  kieliszka.

Szkło czy kryształ - przejrzystość kontra wytrzymałość

Istotnym kryterium przy wyborze kieliszków jest materiał, z którego są zrobione. Kieliszki do wina mogą być kryształowe lub szklane. Różnica między tymi materiałami widoczna jest gołym okiem.

Kryształ jest znacznie delikatniejszy, cieńszy, jego właściwości pozwalają również na nadanie mu praktycznie dowolnych kształtów w procesie obróbki, gdyż jest on bardziej plastyczny. Jest także bardziej przejrzysty, co pozwala lepiej ocenić kolor cieczy znajdującej się w kieliszku. Najpopularniejszą cechą kryształowego kieliszka, często ukazywaną w filmach, jest charakterystyczny dźwięk przez niego wydawany. Lekkie uderzenie w czaszę sprawi, że wyda on dźwięczny stukot.

Powyższa cecha znacząco ułatwia odróżnienie kieliszków kryształowych od szklanych. Dźwięk towarzyszący uderzeniu kieliszka szklanego jest niższy, bardziej głuchy. Wynika to z faktu, że kieliszki szklane są zdecydowanie grubsze.

Wybór między kryształem a szkłem sprowadza się do warunków użytkowania kieliszków. Szklane kieliszki, jako te bardziej trwałe, zdecydowanie lepiej sprawdzą się na co dzień. Są bardziej odporne na uszkodzenia. Kryształowe natomiast idealnie oddają wszystkie cechy wina, z czystym sumieniem można polecić je do degustacji droższych trunków lub na szczególne okazje.

Kieliszek a rodzaj wina

Wino czerwone

Kolejne podziały rodzajów szkła napotkamy uzależniając nasz wybór od koloru wina. Kieliszki do wina czerwonego są najczęściej większe oraz szersze niż te do innych jego rodzajów. Czasza ma kształt zwężający się ku górze, lecz dużą średnicę. Pozwala to na kontakt większej powierzchni trunku z powietrzem. Ta cecha w przypadku czerwonego wina jest o tyle istotna, że pozwala wydobyć z wina pełnię jego aromatu oraz wygładza smak. Wartym odnotowania jest fakt, że wiek czerwonego wina również ma duże znaczenie. Im ma więcej lat, tym szerszego kieliszka wymaga. Kieliszki spełniające powyższe wymagania znajdziemy w asortymencie marek takich jak Krosno, LAV oraz Luminarc.

Wino białe

Charakteryzuje się zdecydowanie delikatniejszym smakiem. Przekłada się to bezpośrednio na kształt kieliszka. Są one smuklejsze oraz nieco mniejsze niż kieliszki do wina czerwonego. Białe nie potrzebuje tak dużej ilości powietrza by wydobyć z niego cały aromat, na tyle delikatny, że mógłby zanikać w dużej czaszy. Mniejszy rozmiar pozwala również zachować winu niższą temperaturę. Zdecydowanie warte uwagi są kieliszki do białego wina marki Krosno.

Wino różowe - połączenie aromatów

To wino jest świetnym wyborem jeśli szukamy delikatnego napoju, który ma przynieść nam orzeźwienie. Chętnie pite wiosną oraz latem, musi zachować niską temperaturę. Umożliwi to szkło wąskie oraz krótkie. Kształt czaszy jest tu niezwykle istotny dla zachowania temperatury oraz wydobycia aromatu z trunku. Kieliszki nie mogą być jednak tak wąskie jak te do wina białego. 

Wino musujące oraz szampan - niekwestionowani królowie toastów

Te napoje powinny być zawsze podawane na zimno. Zważywszy na ich strukturę, kieliszki, w których je podajemy są zazwyczaj wąskie, smukłe oraz delikatnie rozszerzają się ku górze. Rozróżnić możemy trzy rodzaje szkła, nazywane potocznie “szampanówki”

• Flet - najpopularniejszy z nich, jest wysoki, smukły, ma proste ścianki oraz wąską czaszę. Dzięki temu bąbelki w winie utrzymują się dłużej.

• Pucharek - jest najstarszym z rodzajów kieliszków do szampana, wypartym jednak przez wyżej wymieniony flet. Jest płytki, posiada bardzo szeroką czaszę oraz stoi na wysokiej nóżce. Jego wadą jest szybkie ulatnianie się gazu oraz aromatu trunku.

• Tulipan - kształtem zbliżony do fletu, posiada jednak bardziej zaokrąglone oraz szersze ścianki. Jego kształt umożliwia zakręcenie szampana w środku, polecany do podawania lepszych win musujących tudzież szampanów.